हिवाळ्यात निरोगी राहण्यासाठी ‘हे’ पदार्थ खायलाच हवेत

January 17, 2025

Winter Mood Swings l हिवाळ्याच्या हंगामात (Winter Season) अनेकांना मूड स्विंग्स (Mood Swings) आणि थकवा (Fatigue) जाणवतो. कमी सूर्यप्रकाश (Sunlight) आणि थंड तापमान (Temperature) याचा परिणाम आपल्या शरीरावर आणि मनावर होतो. बाहेरचे थंड वातावरण आणि सूर्यप्रकाशाचा अभाव यामुळे चिडचिडेपणा (Irritability) निर्माण होऊ शकतो. परंतु, काही विशिष्ट खाद्यपदार्थांच्या (Healthy Winter Foods) मदतीने तुम्ही हिवाळ्यातही तुमचा मूड चांगला ठेवू शकता. चला तर मग जाणून घेऊया अशा पदार्थांबद्दल जे केवळ चविष्टच नाहीत तर तुमचे मन देखील प्रसन्न ठेवतील.

हिवाळ्यात मूड खराब होण्याची कारणे :

सेरोटोनिनची कमतरता (Serotonin Deficiency): हिवाळ्यात सूर्यप्रकाश कमी असल्याने आपल्या शरीरातील सेरोटोनिन नावाच्या संप्रेरकाचा (Hormone) स्राव कमी होतो. सेरोटोनिनला आनंदी संप्रेरक (Happy Hormone) देखील म्हणतात. थंडीच्या दिवसात शरीरातील सेरोटोनिनची पातळी अचानक कमी झाल्याने मूड स्विंग्स, नैराश्य (Depression) आणि चिंता (Anxiety) यासारख्या समस्या उद्भवू शकतात.

व्हिटॅमिन डीची कमतरता (Vitamin D Deficiency): सूर्यप्रकाशामुळे व्हिटॅमिन डी (Vitamin D) मिळते, जे हाडांसाठी (Bones) आवश्यक असते आणि मूड चांगला ठेवण्यासही मदत करते. मात्र, थंडीच्या दिवसात कमी सूर्यप्रकाशामुळे व्हिटॅमिन डीची कमतरता जाणवू शकते.

मेलाटोनिनची पातळी (Melatonin Levels): हिवाळ्यात दिवस लहान आणि रात्री मोठ्या असतात. यामुळे आपल्या शरीरात मेलाटोनिन नावाच्या संप्रेरकाचा स्राव वाढतो, जो झोपेवर नियंत्रण (Sleep Regulation) ठेवतो. जास्त मेलाटोनिनमुळे सुस्ती (Lethargy) येऊ शकते, ज्यामुळे मूड खराब होऊ शकतो.

Winter Mood Swings l मूड चांगला ठेवण्यासाठी हिवाळ्यात खा हे पदार्थ :

डार्क चॉकलेट (Dark Chocolate): डार्क चॉकलेटमध्ये फ्लेव्होनॉइड्स (Flavonoids) आणि पॉलीफेनॉल (Polyphenols) असतात, जे मेंदूतील रक्त प्रवाह (Blood Circulation) वाढवतात आणि सेरोटोनिनची पातळी वाढवतात.

अक्रोड (Walnuts): अक्रोडमध्ये ओमेगा-3 फॅटी ॲसिड (Omega-3 Fatty Acids) असते, जे मेंदूच्या आरोग्यासाठी (Brain Health) चांगले असते आणि मूड सुधारण्यास मदत करते.

बदाम (Almonds): बदामात मॅग्नेशियम (Magnesium) असते, जे तणाव (Stress) कमी करण्यास मदत करते. यामुळे चिडचिडेपणा कमी होतो.

केळी (Bananas): केळीमध्ये व्हिटॅमिन बी 6 (Vitamin B6) असते, जे सेरोटोनिनच्या स्रावास मदत करते.
हिरव्या पालेभाज्या (Green Leafy Vegetables): पालक (Spinach), मेथी (Fenugreek) आणि इतर हिरव्या पालेभाज्यांमध्ये जीवनसत्त्वे (Vitamins) आणि खनिजे (Minerals) असतात, ज्यामुळे मूड चांगला होण्यास मदत होते.

संत्र (Orange): संत्र्यामध्ये व्हिटॅमिन सी (Vitamin C) असते, जे रोगप्रतिकारशक्ती (Immunity) वाढवते आणि मूड सुधारण्यास मदत करते.

आले (Ginger): आल्यामध्ये अँटी-इंफ्लेमेटरी (Anti-inflammatory) गुणधर्म असतात, जे तणाव कमी करण्यास मदत करतात.

दही (Curd): दह्यामध्ये प्रोबायोटिक्स (Probiotics) असतात, जे आतड्याच्या आरोग्यासाठी (Gut Health) चांगले असतात आणि मूड सुधारण्यास मदत करतात.

मासे (Fish): माशांमध्ये ओमेगा-3 फॅटी ॲसिड असते, जे मेंदूच्या आरोग्यासाठी चांगले असते आणि मूड सुधारण्यास मदत करते.