Mumbai | दारु हा अनेकांसाठी जीव की प्राण असतो. संध्याकाळ झाली की अनेकांची पावलं दारुच्या दुकानाकडे वळू लागतात. कुणी कुणी तर दिवसभर टल्ली असतं. दारुमधून सरकारला खूप चांगलं उत्पन्न मिळतं, तरी दारुबाबत कठोर धोरण अवलंबण्याकडे सरकारचा कल असतो, त्यामुळेच दारुबाबत प्रत्येक सरकार नवनवीन निर्णय घेताना दिसतं. आता असाच एक नवा निर्णय घेण्यात आला आहे.

धार्मिक स्थळांचे पावित्र्य राखण्यासाठी एक ऐतिहासिक पाऊल उचलण्यात आलं आहे. 17 धार्मिक शहरांमध्ये दारूबंदी करण्याचा निर्णय मंत्रिमंडळाच्या बैठकीत घेण्यात आला आहे. या निर्णयाची अंमलबजावणी येत्या 1 एप्रिलपासून होणार असून धार्मिक स्थळांजवळ दारू विक्री आणि खरेदी पूर्णपणे बंद होणार आहे.

मध्य प्रदेश सरकारने खरगोन जिल्ह्यातील महेश्वर (Maheshwar) येथे आयोजित करण्यात आलेल्या बैठकीत अहिल्याबाई होळकर (Ahilyabai Holkar) यांच्या 300 व्या जयंतीचे औचित्य साधून हा निर्णय घेतला आहे. राज्य सरकारने दारूबंदीच्या या निर्णयाला एक सामाजिक आणि सांस्कृतिक उपक्रम म्हटलं आहे. सुरुवातीला हा निर्णय निवडक धार्मिक शहरांमध्ये लागू करण्यात येणार आहे, मात्र भविष्यात संपूर्ण राज्यात हा निर्णय लागू करण्याचा मानस सरकारने व्यक्त केला आहे.

धार्मिक स्थळांमध्ये दारूबंदीचा निर्णय-

ओंकारेश्वर (Omkareshwar), महेश्वर, मण्डलेश्वर (Mandleshwar), ओरछा (Orchha), मैहर (Maihar), चित्रकूट (Chitrakoot), दतिया (Datia), पन्ना (Panna), मण्डला (Mandla), मुल्ताई (Multai), मंदसौर (Mandsaur), अमरकंटक (Amarkantak), सलकनपूर (Salkanpur), बरमानकला (Barmankala), लिंगा (Linga), बरमानखुर्द (Barmankhurd), कुण्डलपूर (Kundalpur) आणि बांदकपूर (Bandakpur) या 17 शहरांमध्ये दारूबंदी लागू होणार आहे.

या शहरांमध्ये धार्मिक स्थळांचे महत्त्व लक्षात घेऊन दारू विक्रीला बंदी घालण्याचा निर्णय झाला आहे. या निर्णयामुळे धार्मिक स्थळांजवळील वातावरण पवित्र राहील, असा सरकारचा विश्वास आहे. दारू खरेदी किंवा विक्री करणाऱ्यांवर कडक कायदेशीर कारवाई करण्यात येणार असून या निर्णयाची प्रभावी अंमलबजावणी करण्यासाठी स्थानिक प्रशासनाला जबाबदारी देण्यात आली आहे.

राज्यव्यापी दारूबंदीची शक्यता-

सध्या हा निर्णय धार्मिक स्थळांपुरता मर्यादित ठेवण्यात आला आहे, मात्र याचा सकारात्मक परिणाम झाल्यास पुढील काळात संपूर्ण राज्यात दारूबंदी लागू करण्याचा विचार सरकार करत आहे. हा निर्णय लागू करण्यासाठी जनतेचा पाठिंबा महत्त्वाचा ठरणार आहे. धार्मिक स्थळांजवळील दारूबंदीचा हा प्रयोग यशस्वी ठरला, तर तो मध्य प्रदेशच्या सामाजिक व सांस्कृतिक परिवर्तनाचा मोठा भाग होईल.

राज्य सरकारने या निर्णयासोबतच मंत्र्यांच्या विभागीय बदल्यांबाबतही महत्त्वाचा निर्णय घेतला आहे. विशिष्ट परिस्थितीत मंत्री बदल्यांचा अधिकार मंत्र्यांना देण्यात आला असून त्याचा उपयोग धोरणात्मक निर्णय घेण्यासाठी केला जाणार आहे.

निर्णयाचा सामाजिक परिणाम-

मुख्यमंत्री मोहन यादव (Mohan Yadav) यांनी नर्मदा नदीच्या किनारी पूजा करून राज्याच्या कल्याणासाठी प्रार्थना केली. यानंतर झालेल्या बैठकीत दारूबंदीचा निर्णय घेण्यात आला. धार्मिक स्थळांचे पावित्र्य राखण्यासाठी उचललेले हे पाऊल समाजातील सकारात्मक बदल घडवून आणण्यासाठी प्रेरणा ठरणार आहे.

सरकारच्या या निर्णयामुळे धार्मिक स्थळांच्या पवित्रतेचे संरक्षण होणार असून राज्याच्या सांस्कृतिक वारशाचे संवर्धन होईल. हा निर्णय सामाजिक बदल घडवून आणणारा आणि जनतेच्या जीवनमानात सुधारणा करणारा ठरेल, असा सरकारचा विश्वास आहे.

Keywords (English): Madhya Pradesh, liquor ban, religious cities, cultural reform, social transformation
Keywords (Marathi): मध्य प्रदेश, दारूबंदी, धार्मिक शहरे, सांस्कृतिक बदल, सामाजिक परिवर्तन