Nuclear Bomb | भारत आणि पाकिस्तान यांच्यातील सध्याचा वाढता तणाव आणि जम्मू-काश्मीरमधील पहलगाम येथे झालेल्या दहशतवादी हल्ल्यानंतर, पाकिस्तानी (Pakistani) नेत्यांकडून अणुबॉम्ब वापरण्याच्या धमक्या दिल्या जात होत्या. भारताने या धमक्यांना न जुमानता ‘ऑपरेशन सिंदूर’ (Operation Sindoor) अंतर्गत पाकिस्तानमधील नऊ दहशतवादी तळ उद्ध्वस्त केले, ज्यामुळे दोन्ही देशांमधील संघर्ष अधिक तीव्र झाला आहे. या पार्श्वभूमीवर, पाकिस्तानमधील प्रमुख शहरे जसे की इस्लामाबाद किंवा कराची येथे अणुबॉम्बचा (Nuclear Bomb) स्फोट झाल्यास काय भयंकर परिणाम होऊ शकतात, यावर चर्चा सुरू झाली आहे.

अणुस्फोटाची तात्काळ

अणुबॉम्ब (Nuclear Bomb) स्फोटानंतरची परिस्थिती अत्यंत विनाशकारी असेल. ज्या ठिकाणी अणुबॉम्ब फुटेल, तेथे क्षणार्धात १०० सूर्यांच्या एकत्रित प्रकाशाएवढी प्रचंड चमक निर्माण होईल. या तीव्र प्रकाशामुळे स्फोटाच्या केंद्रापासून ५० किलोमीटर त्रिज्येतील लोकांची दृष्टी तात्काळ जाईल, म्हणजेच ते आंधळे होतील. या प्रखर तेजासोबतच, तापमान दहा लाख अंश सेल्सिअसपर्यंत पोहोचेल, ज्यामुळे सजीव प्राणी आणि वनस्पती क्षणार्धात जळून भस्मसात होतील.

या प्रचंड उष्णतेमुळे मोठमोठ्या इमारती पत्त्यांच्या बंगल्याप्रमाणे कोसळतील. स्फोटामुळे निर्माण झालेल्या प्रचंड दाबाने वादळी वारे वाहू लागतील, जे स्फोट केंद्रापासून १० किलोमीटरपर्यंतच्या परिसरातील झाडे, इमारती आणि इतर सर्व संरचना मुळासकट उखडून टाकतील. पृथ्वीचा पृष्ठभाग इतका तापेल की, सर्वत्रची माती, झाडेझुडपे जळून खाक होतील. इतकेच नव्हे तर, पोलाद (Steel) आणि काच (Glass) यांसारखे मजबूत पदार्थही लोण्याप्रमाणे वितळून जातील. स्फोटानंतर आकाशात एक महाकाय धुराचा आणि धुळीचा ढग (Mushroom Cloud) तयार होईल, ज्यामुळे किरणोत्सर्गी कण वातावरणात १०० किलोमीटरपर्यंत पसरतील, आणि त्यामुळे प्राणघातक रेडिएशनचा (Radiation) धोका निर्माण होईल. वाळू इतकी तापेल की ती पॉपकॉर्नप्रमाणे (Popcorn) फुटू लागेल.

अणुस्फोटाचे मानवी जीवनावरील परिणाम

अणुबॉम्ब स्फोटाच्या पहिल्या एका तासातच सुमारे दोन लाख लोकांचा मृत्यू होण्याची शक्यता आहे. त्यानंतरही, किरणोत्सर्गामुळे (Radiation) आणि इतर परिणामांमुळे पुढील काही महिन्यांत आणखी एक लाख लोक कर्करोगाने (Cancer) ग्रस्त होऊ शकतात. ज्या ठिकाणी अणुबॉम्बचा (Nuclear Bomb) स्फोट होईल, ती जागा अक्षरशः एका मोठ्या स्मशानभूमीत रूपांतरित होईल. उंच इमारतींना आधार देणारे भलेमोठे पोलादी खांब (Steel Beams) वितळून जातील, ज्यामुळे संपूर्ण शहर उद्ध्वस्त होईल.

सध्या जगात एकूण नऊ देशांकडे अण्वस्त्रे आहेत. अमेरिकेने (America) दुसऱ्या महायुद्धादरम्यान जपानमधील (Japan) हिरोशिमा (Hiroshima) आणि नागासाकी (Nagasaki) या शहरांवर अणुबॉम्बचा (Nuclear Bomb) वापर केला होता, ज्यानंतर जगभरात अणुबॉम्बविरोधी (Anti-nuclear) चळवळ सुरू झाली. तरीही, आज अमेरिकेकडे (America) सर्वाधिक ५,७४८ अण्वस्त्रे आहेत. रशियाकडे (Russia) ५,५८०, तर चीनकडे (China) ५०० अण्वस्त्रे आहेत. भारताकडे १७२ आणि पाकिस्तानकडे १७० अण्वस्त्रे  असल्याचे मानले जाते. भारताने (India) स्वतःवर प्रथम अण्वस्त्र न वापरण्याचे बंधन घालून घेतले आहे. या आकडेवारीवरून आणि अणुबॉम्बच्या विनाशकारी क्षमतेवरून हे स्पष्ट होते की, अणुयुद्धाचा (Nuclear War) मार्ग दोन्ही देशांसाठी अत्यंत विनाशकारी ठरू शकतो.

Title : Nuclear Detonation: Catastrophic Consequences Explained